سبک زندگی اسلامی در مفاتیح الحیات
کتاب ارزشمند مفاتیح الحیات، آخرین اثر آیت الله جوادی آملی است که در ۷۷۶ صفحه و با همکاری جمعی از اساتید حوزه علمیه قم ، توسط انتشارات مرکز علوم وحیانی اسرا به چاپ رسیده است.
مفاتیح الحیات بعد از دو سال کار تحقیقاتی یک تیم بیست نفره و با پیگیری‌های آیتالله جوادی آملی برای اولین بار در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در اردیبهشت ماه سال جاری رونمایی و در همان ۱۰ روز نایاب شد.
آیتالله جوادی آملی سالهای گذشته در خطبه‌های نماز جمعه قم عنوان کرده بود، باید کتابی برای پیمودن مسیر زندگی در این دنیا تدوین شود و ایشان از همان زمان وعده نوشتن کتابی با عنوان مفاتیح الحیات را داده و بارها عنوان کردند، کتاب مفاتیح الجنان مسیر رسیدن به بهشت و رضوان الهی را برای مسلمانان ترسیم می‌کند و مفاتیح الحیات مسیر زندگی در این دنیا را نشان خواهد داد.
در راستای تالیف مفاتیح الحیات، بیش از ۱۰۰ عنوان کتاب استفاده شده که برخی از آنها در چندین مجلد است.
بهره گیری از ۱۵۰۰ روایت و ۳۰۰ آیه از قرآن در تالیف مفاتیح الحیات
برای نگارش این کتاب، در ابتدا ۶ هزار روایت مورد بررسی و پس از حذف برخی از روایات تکراری، هزار و ۵۰۰ روایت مورد استفاده قرار گرفت و همچنین از ۳۰۰ آیه قرآن که به مضامین اجتماعی اشاره دارد در تالیف مفاتیح الحیاه استفاده شده است.
آیتالله جوادی آملی در مقدمه نسبتا طولانی این کتاب که به عناصر محوری مضامین کتاب اشاره داشت؛ آورده است: این کتاب یادآور حیات صدر و ساق جهان هستی است که مرگ در آن یافت نمی‌‌شود و اگر رخداد ناملایمی را مردن می‌گویند به لحاظ فراق محدود است و گرنه هر موجودی در راه رسین به مقصد است؛ با رهنمودهای این کتاب می‌توان از کوشش برای زنده شدن و زندهماندن هجرت کرد و به جوشش برای مشاهده زندگی موجودات رسید.
بررسی بخش‌های پنجگانه کتاب مفاتیح الحیات
کتاب مفاتیح الحیات، شامل پنج بخش اصلی بوده و بخش اول با موضوع تعامل انسان با خود است که ۱۲ فصل این بخش شامل تفکر و تدبر، یادگیری و دانش اندوزی، کار و تلاش، حفظ تن و حرمت اضرار به نفس، نظافت و بهداشت، خوردن و آشامیدن، لباس و پوشش، زینت و آراستگی، مسکن و امکانات زندگی، مسافرت، خواب و بیداری و تفریحات سالم و ورزش است.
در بخش دوم مطالبی در زمینه تعامل انسان با همنوعان آمده که شامل فصل هایی با عنوان خویشاوندان، مسلمانان، بیگانگان، مستضعفان، دشمنان و شهروندان است.
بخش سوم نیز تعامل مردم و نظام اسلامی مورد توجه قرار گرفته که شامل ۴ فصل از جمله نظام سیاسی، نظام اجتماعی، شهرداری و شهرسازی و امور اقتصادی است.
بخش چهارم کتاب مفاتیح الحیات به تعامل انسان با حیوان اختصاص دارد که این بخش نیز شامل سه فصل با عنوان نگهداری حیوان، بهره گیری از حیوان و حقوق حیوان است.
بخش پنجم کتاب مفاتیح الحیات در مورد تعامل انسان با خلقت زیست محیطی است که شامل ۹ فصل از جمله محیط زیست، آب و هوا و خاک حاصلخیز، درختکاری و جنگل‌ها، فضای سبز و مراتع، باد و باران، نهرها و دریاها، راه‌ها و جاده‌ها، مواد سوختی و گردشگری و دیدار شگفتی‌های تاریخی و طبیعی است.
در بخش خاتمه مفاتیح الحیات نیز مطالبی در خصوص کارها در روزهای ماه قمری، سنت‌ها، اشارات زمان، اشارات سنت‌ها و فهرست منابع درج شده است.
مفاتیح الحیات کلید زندگی واقعی را به انسان می‌دهد
عضو گروه تحقیق و تنظیم کتاب مفاتیح الحیات ، با اشاره به اهداف تدوین کتاب مفاتیح الحیات اظهار داشت: کتاب ارزشمند مفاتیح الحیات با هدف آشنایی عموم مردم با آیات و روایاتی که در خصوص روش‌های زندگی و معاشرت‌های اجتماعی و مسائل مربوط به جامعه اسلامی است تحت نظر آیت الله جوادی آملی به نگارش در آمد.
حجت‌الاسلام یدالله مقدسی از پژوهشگران بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء، با بیان اینکه انسان با عمل به کتاب مفاتیح الجنان مرحوم شیخ عباس قمی، کلید بهشت را به دست می‌آورد افزود: کتاب مفاتیح الحیات با همین هدف نوشته شده و این کتاب در واقع کلید زندگی واقعی را به انسان می‌دهد تا انسان بتواند از این طریق کلید بهشت را به دست آورد.
وی همچنین عنوان کرد: مفاتیح الجنان یک کتاب تدوینی است و جنبه‌های عبادی در آن مطرح شده، اما مفاتیح الحیات، کتابی تکوینی است.
عضو گروه تحقیق و تنظیم کتاب مفاتیح الحیات با اشاره به اینکه زبان نگارش این کتاب به گونه‌ای است که عموم مردم می‌توانند از آن استفاده کنند و به عبارتی کتابی برای سبک زندگی است، افزود: هدف از نگارش این کتاب این بوده که دستورالعمل‌ها و آموزه‌های دینی در اختیار مردم قرار گیرد تا مردم بر اساس باوری که به دین و دستورات الهی دارند، به راهکارهای دینی عمل کنند.
وی افزود: عمل به راهکارهای دینی در پرتو آیات و روایات، زندگی انسان را رنگ و بویی خدا می‌دهد که در این شرایط مشکلات هم کمتر شده و بخشی از بداخلاقی‌ها در زندگی کاهش می‌یابد.
عضو گروه تحقیق و تنظیم کتاب مفاتیح الحیات ابراز داشت: اگر این کتاب به صورت گسترده در اختیار اقشار مختلف جامعه قرار بگیرد و مردم با این رویکرد که متن این کتاب که برگرفته از آیات قرآن و روایات ائمه معصومین(ع) است به آن توجه کنند، بر فضای عمومی جامعه تأثیر می‌گذارد و از طرفی نیز تأثیرات فرهنگی غرب را کمرنگ می‌کند.
روند آماده سازی کتاب مفاتیح الحیات
سامان‌دهی این اثر در همه مراحل آن، از طرح تا استخراج آیات و روایات، تحقیق و تنظیم، رفع شبهات و جمع میان روایات وبازخوانی نهایی متن، با هدایت و اشراف آیت الله جوادی آملی بوده و پس از تکمیل متن، تمام آن به رؤیت و قرائت ایشان رسیده و نکات لازم را بر آن افزوده‌اند.
اغلب روایات این اثر، معتبرند و برخی از آنها بر مبنای تسامح در ادله سنن مورد استفاده قرار گرفته‌اند؛ در همان حال از آوردن نقل‌هایی که با اصول عقلی و نقلی معارف اسلامی هماهنگ نیست، پرهیز شده است.
از آنجا که در متن کتاب، نام معصوم(ع) در آغاز ترجمه هر حدیث آمده، دیگر نیازی به ذکر نام آن معصوم در پاورقی نبوده، چنان که به جهت ثبت منبع حدیث، لزومی به ذکر سلسله سند حدیث نبوده است.
برای رعایت اختصار، در احادیث، به یک یا دو منبع بسنده شده و از آوردن منابع بیشتر خودداری شده است.
گاه یک روایت، موضوعات مختلفی را در خود جای داده و هر قسمت از آن، به موضوعی مربوط می‌شود، بدیهی است در این‌گونه موارد، همان قسمت از روایت، در ذیل موضوع مربوط قرار گرفته که ترجمه یا پیام آن در متن کتاب آمده و اصل روایت در پاورقی ثبت شده و این برای مستند بودن کتاب است.
آیت الله جوادی مقدمه‌ای مشتمل بر پانزده اصل که حاوی مبانی نظری این کتاب است مرقوم داشته‌اند که ضمن اشتمال آن بر مباحث جهان‌شناسی، معرفت.شناسی و انسان‌شناسی، تکالیف الهی انسان و بایسته‌ها بلکه شایسته‌های انسان الهی را بیان کرده‌اند.
۳۴۰ هزار نسخه از کتاب مفاتیح الحیات چاپ شده است
معاون مالی اداری مرکز چاپ و نشر بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء نیز ، با اشاره به استقبال گسترده علاقمندان از این کتاب اظهار داشت: در ماه‌های اخیر به دلایل افزایش چندین برابری قیمت کاغذ با مشکلاتی روبه رو شدیم اما بنابر تاکید آیت الله جوادی آملی قیمت این کتاب تغییری نکرده است.
یدالله مختاری تأکید کرد: نگاه مرکز چاپ و نشر بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء به این کتاب اقتصادی نیست و تلاش می‌شود قیمت این اثر ارزشمند افزایش نیابد.
معاون مالی اداری مرکز چاپ و نشر بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء، عنوان کرد: کتاب مفاتیح الحیات از ابتدای سال جاری تا کنون ۶۸ بار تجدید چاپ شده که تعداد آن به ۳۴۰ هزار رسیده است.
نحوه تهیه کتاب مفاتیح الحیات
وی افزود: چاپ اول این کتاب در اردیبهشت‌ماه سال جاری با قیمت ۱۴ هزار و ۵۰۰ تومان بوده که همچنان تغییری نکرده و علاقمندان جهت تهیه این کتاب می‌توانند با شماره ۷۷۶۵۳۵۶ با پیش شماره ۰۲۵۱ تماس بگیرند و برای دریافت اطلاعات بیشتر می‌توانند به شماره ۳۰۰۰۱۱۸۲ پیامک ارسال کنند.
مختاری همچنین اظهار داشت: کاربران فضای مجازی می‌توانند با مراجعه به سایت اینترنتی مرکز چاپ و نشر اسراء به آدرس http://nashr.esra.ir و همچنین سایت فروش این کتاب به آدرس www.mafatih-javadi.ir نسبت به سفارش خرید کتاب به صورت اینترنتی اقدام کنند.
وی ابراز امیدواری کرد: قرار است این کتاب به زبان‌های دیگر از جمله اردو و عربی ترجمه شود که در حال حاضر ترجمه آن به زبان عربی در دست اقدام است.
منبع:
این هم از نقد مفاتیح الحیات:
http://afshinahmadpour.blogfa.com/